Description

De meeste jeugdwerken die Jean Sibelius (1865-1957) in 1889-1892 voor koperseptet componeerde, bleven bijna een eeuw lang in de vergetelheid. Sibelius zelf hield ze weg van het publiek, omdat de partituren vol fouten zaten en de muziek te moeilijk was voor de meeste uitvoerders in die tijd. Sommige werken werden pas in de jaren 1980 uitgegeven nadat professor Holger Fransman de nodige correcties had aangebracht (Fazer Musiiikki, Helsinki).
Sibelius sprak vaak over de gelukkige zomers die hij doorbracht in het gastvrije huis van zijn grootmoeder en tante Eveliina in het kleine zuidelijke kustplaatsje Loviisa. Daar kon hij genieten van het sympathieke gezelschap van vrienden en familieleden, met wie kleine ensembles zouden worden gevormd om kamermuziek te spelen. Een groot deel van zijn vroege kamermuziekwerken werden gecomponeerd in Loviisa tijdens zijn jeugd- en studententijd, waaronder het zogenaamde Loviisa-trio (1888), het Strijkkwartet in Bes (1890) en ook zijn werken voor koperseptet.
Het was daar ook dat de laatste werken uit Sibelius ' vroege periode het daglicht zagen, waaronder zijn Petite Suite.
Voor de eeuwwisseling was Loviisa een populaire badplaats, waar zomergasten zorgden voor hun gezondheid: baden en wandelen. Een klein ensemble onder leiding van ene Christian Haupt gaf er concerten in het plaatselijke park. Haupt werd geboren in Apolda, in de buurt van Weimar, en zocht in 1868 zijn brood in Finland, waar hij lid werd van het Zweedse theaterorkest. Teruggeroepen naar zijn vaderland, diende hij in het leger en raakte gewond tijdens de Frans-Pruisische oorlog. Hij keerde terug naar Helsinki en was in 1882 één van de oprichters van de Helsinki Orchestra Society van Kajanus, later bekend als het Helsinki Philharmonic.

Haupt had hoorn gespeeld in het orkest dat werd opgericht door Robert Kajanus in Helsinki tussen de jaren 1882 en 1888, waarna hij naar Loviisa was verhuisd, vermoedelijk als reactie op Sibelius ' uitdrukkelijke vraag om het muziekleven van de stad wat op te fleuren. Haupt aanvaardde de functie van kapelmeester, wat onder meer inhield dat hij het ensemble van de vrijwillige brandweer leidde. Dit ensemble was een Torviseitsikolle of Hornseptett en had was als onderdeel van de Finse bataljons een standaardbezetting. Het bestond uit een Es-sopraan-cornet, twee Bes-cornetten, Es-hoorn, bariton, euphonium, Es-bas en slagwerk.
Drie delen van de Petite Suite zijn geschreven in de periode 1889-1991 voor verschillende gelegenheden die in Loviisa plaatsvonden. Het Andantino en Menuetto gingen in première in Loviisa op 5 februari 1891 en het Praeludium in de zomer van dat jaar. Diezelfde zomer werd in de stad Ekenäs het eerste festival voor Fins Zweeds-sprekenden georganiseerd door de Svenska Folkskolans Vänner (Vrienden van de Zweedse basisschool). Haupt's Loviisa septet speede het Andantino-Menuetto en behaalde de eerste prijs, een ivoren dirigeerstokje en een zilveren lier. Het Andantino werd ook opgevoerd tijdens het Tammisaari Muziekfestival in 1891, waar Sibelius lid was van een vierkoppige jury.
Het is onduidelijk of de Petite Suite in zijn geheel ooit in het openbaar werd opgevoerd tijdens het leven van Sibelius. In deze moderne editie is een Allegro aan de suite toegevoegd om deze compacter te maken. Dit aparte Allegro voor koperseptet dateert uit 1889 toen Sibelius in Berlijn studeerde. Het werd geschreven voor een wedstrijd die in december 1888 werd aangekondigd door de Society of Popular Education met als doel de Finse muziek te bevorderen en geschikte werken te vinden voor een muziekfestival in Jvskylä in 1890. Ze stelden als voorwaarde dat het werk een versie moest zijn van, of een fantasie op, een Fins volkslied of een Finse dans. Sibelius baseerde zijn stuk op een deuntje genaamd ‘Epäilevälle’, dat te vinden is in een arrangement van Emil Sivori in zijn verzameling Mäntyharjun kansanlauluja (Volksliederen van Mäntyharjun), gepubliceerd in 1887.
In de hoop wat geld te winnen stuurde Sibelius zijn Allegro van Berlijn naar Finland, maar de juryleden waren niet tevreden met zijn compositie en vonden het veel te moeilijk en daarom onpraktisch voor amateurmuzikanten.

De Petite Suite is oorspronkelijk gecomponeerd voor een koperseptet maar vóór de eeuwwisseling werden deze  Finse ensembles vaak uitgebreid tot formidabele proporties: tijdens een concert in oktober 1891 op het hoofdkwartier van de brandweer van Helsinki bijvoorbeeld, speelde een koperensemble bestaande uit militaire muzikanten met niet minder dan 250 man leden. In de band speelden onder meer 46 bastuba's, 30 Es-cornetten, 30 eerste en 20 tweede cornetten, evenals alt- en tenorhoorns, euphoniums en slaginstrumenten!

Most of the early works which Jean Sibelius (1865-1957) composed for brass septet during 1889-1892 remained forgotten for almost a century. Sibelius himself kept them away from the public, because the scores were full of faults and the music was too difficult for most of the brass bands of its time. Some works were published only in the 1980’s after professor Holger Fransman has made the necessary corrections (Fazer Musiiikki, Helsinki).

Sibelius often spoke of the happy summers he used to spend in the hospitable home of his grandmother and Aunt Eveliina in the little southern coastal town of Loviisa. There he could enjoy the congenial company of friends and relatives, with whom small ensembles would be formed to play music. A major portion of his early chamber works were composed at Loviisa during his boyhood and student days including the so-called Loviisa trio (1888), the B flat major String Quartet (1890) and his compositions for brass septet.

Is was there too that certain of the last works of Sibelius’s early period saw the light of day, including his Petite Suite for brass septet.

Before the turn of the century, Loviisa was a popular resort, where summer guests took care of their health, bathing and hiking. A brass band conducted by one Christian Haupt gave concerts in the local park. Haupt was born in Apolda, near Weimar and sought his living in Finaldn in 1868, becoming a member of the Swedish Theatre orchestra. Recalled to his homeland, he served in the army and was wounded during the Franco-Prussian war. He returned to Helsinki and in 1882 was a founder-member of the Kajanus’s Helsinki Orchestra Society, soon to be known as the Helsinki Philharmonic.

Haupt had played  the French horn in the orchestra founded by Robert Kajanus in Helsinki between the years 1882 and 1888, after which he had moved over to Loviisa, presumably in response to Sibelius’s urging to brighten up the music life of the town. Haupt accepted the post of kapellmäster which entailed conducting the Fire Brigade Band, amongst other duties. This band of the volunteer Fire Brigades and the Working Men’s Clubs was a Torviseitsikolle or Hornseptett and had as part of the Finnish battalions a standard instrumentation. It consisted of an E flat soprano cornet, two B flat cornets, E flat horn, baritone, euphonium, E flat bass and percussion.

Three movements of the Petite Suite were written during the 1889-1991 period for various functions held in Loviisa. The Andantino and Menuetto were premierd in Loviisa on February 5th 1891 and the Praeludium in the summer of that year. The same summer, the first song festival for Finland’s Swedish-speakers was organised in the town of Ekenäs by the Svenska Folkskolans Vänner (Friends of the Swedish Elementary School). Haupt’s Loviisa hornseptet gave the Andantino-Menuetto and took the first prize, an ivory baton and a silver lyre. The Andantino was also performed at the Tammisaari Music Festival in 1891, where Sibelius was a member of a fourman jury.

Is is unclear whether the Petite Suite in its entirety were ever performed in public during Sibelius’ life time. In this modern edition an Allegro was added to the suite to make it more compact. This separate Allegro for brass septet dates from 1889 when Sibelius was studying in Berlin. It was written for a competition notified in December of 1888 by the Society of Popular Education aiming to further Finnish music and to find suitable works for a music festival in Jvskylä in 1890. They laid down the condition that the work should be a version of, or a fantasia upon, a Finnish song of folk dance. Sibelius based his piece upon a tune called ‘Epäilevälle’, which is found in an arrangement by Emil Sivori in his collection Mäntyharjun kansanlauluja (Folk songs from Mäntyharjun), published in 1887.

Hoping to win some money Sibelius posted his Allegro from Berlin to Finland, however the judges were not satisfied with his composition and thought it was be far too difficult and therefore impractical for amateur bandsmen.

The Petite Suite was originally composed for a brass septet: a brass band can play them by simply adding to the number of players performing each part. Before the turn of the century, Finnish brass bands often appeared reinforced to formidable size: for instance, in a concert held in october 1891 at the headquarters of the Helsinki Fire Brigade, the brass band comprised of army musicians was no less than 250 strong. Represented in the band were, inter alia, 46 bass tubas, 30 E-flat cornets, 30 first and 20 second cornets as well as alto and tenor horns, euphoniums and percussion instruments!

Files